Een nieuw beschermd monument in Duffel: Kasteelsite Ter Elst

Vlaams minister van Onroerend Erfgoed zet het licht op groen voor de definitieve bescherming van de Kasteelsite Ter Elst in Duffel. “De ruïne van het kasteel Ter Elst, de walgracht en het terrein errond zijn sinds 1973 deels beschermd als monument en als cultuurhistorisch landschap. Alleen de zuidelijke helft van de vroegere waterburcht, de walgracht en het omliggende terrein werd indertijd opgenomen in de dubbele bescherming. Omdat slechts de helft van de historische kasteelsite beschermd is, is het beheer van de kasteelruïne en de directe omgeving niet evident”, aldus minister Matthias Diependale. “Daarom bescherm ik nu de volledige kasteelsite als monument.”

De kasteelruïne Ter Elst toont heel mooi hoe kastelen door de eeuwen heen evolueerden en achtereenvolgens diverse functies kregen. Het kasteel werd rond 1500 gebouwd als residentie voor de abten van Tongerlo. Er verbleef geregeld hoog bezoek zoals Margaretha van York en Filips De Schone. De burcht werd nadien ook gebruikt als pastorie. De gemeente Duffel en Kempens Landschap bereiden nu samen de restauratie van het kasteelruïne voor zodat deze als eventlocatie kan gebruikt worden.

De voormalige waterburcht Ter Elst is nauw verbonden met de geschiedenis van de gemeente Duffel. De huidige ruïne dateert van rond 1500, maar Ter Elst wordt al in 1271 in teksten genoemd als een adellijke verblijfplaats. De overblijfselen van het kasteel zijn een voorbeeld van residentiële architectuur in Brabant van rond 1500. Kenmerkend zijn het materiaalgebruik (rode baksteen en bleke kalksteen) en de polygonale hoektorens en achthoekige traptoren. Hierdoor bezit de kasteelruïne nog steeds een monumentale allure met een sterke beeldwaarde voor de directe omgeving.

Foto: Trougnouf (Benoit Brummer)