Lokale contactopsporing in Antwerpen komt op dreef
Samenwerking met lokale gemeenschappen en Tropisch Instituut voor Geneeskunde maken het verschil. De lokale contactopsporing van Antwerpen, begonnen als een initiatief van een huisarts uit Borgerhout en wat vrijwilligers, is op twee weken tijd uitgegroeid tot een semiprofessionele organisatie. Gouverneur Cathy Berx zette er mee haar schouders onder en vroeg aan Stefaan Van der Borght – die ze kent uit de Raad van Bestuur van het Instituut voor Tropische Geneeskunde – om het project te leiden, niet alleen voor Borgerhout maar ook voor de andere Antwerpse districten.
De stadsdiensten van Antwerpen faciliteren dan weer met kantoren, telefoons en contracten voor vrijwilligers en jobstudenten. Ook Geneeskunde voor het Volk en Artsen zonder Grenzen sloten zich bij het project aan. Twee aspecten van de werking van lokale contactopsporing in Antwerpen zijn zeer specifiek en beantwoorden aan de criteria voor ‘state-of-the art’-epidemiebestrijding. Antwerpen werkt met contactopspoorders die de buurt zeer goed kennen.
Zo is Pierre Zachee een case manager die de contacten van een indexpatiënt probeert in kaart te brengen. Zachee is recent gepensioneerd maar werkte jaren als internist in het Stuivenbergziekenhuis in het zwaar getroffen noorden van Antwerpen. Daarnaast werkt Antwerpen met Coronacoaches, die gerekruteerd werden uit de doelgroep die het hardst door het virus wordt getroffen. Mansour Ballout (master student geneeskunde Universiteit Antwerpen) en Abdelaziz Chikri (laatstejaars verpleegkunde Karel de Grote-Hogeschool) gaan bij positief geteste mensen aan huis om hen uit te leggen hoe quarantaine werkt, na te gaan of ze hulp nodig hebben, en om hen te overtuigen al hun contacten te geven zodat ook deze contacten zich kunnen laten testen.
Waarin de Antwerpse contactopsporing zich nog onderscheidt, is de samenwerking met onderzoek. Marie Laga van het Instituut voor Tropische Geneeskunde, in samenwerking met de onderzoeksgroep Global Health van de Universiteit Antwerpen en de dienst data science van de stad Antwerpen, hebben een onderzoeksdatabase opgezet, die ons op termijn meer zal leren over hoe dit virus zich verspreidt. Ondertussen behandelde de Antwerpse ploeg al tientallen complexe indexgevallen die meestal door de huisartsen van de stad Antwerpen werden doorverwezen waarbij per besmette persoon gemiddeld 10 hoog-risicocontacten in beeld kwamen. Deze groep kregen de strikte aanbeveling om tijdelijk in quarantaine te gaan. Maar toch zou het nog beter moeten kunnen. Gouverneur Cathy Berx: “Een epidemie versla je niet met geïsoleerde maatregelen. De grootste kans op succes ligt eerst en vooral in een goede risico-inschatting en veilig gedrag van mensen.
Daarnaast zijn medische en sociale interventies op maat en een ijzersterke communicatie, doorslaggevend. Alleen zo kunnen we succes boeken. Dit project voldoet daaraan. Ik ben allen die er keihard aan werken, dr. Stefaan Van der Borght, Machteld Verbruggen en alle andere vrijwilligers én de stad Antwerpen erg dankbaar. Verder loopt ook de informatie-uitwisseling tussen het Agentschap Zorg en Gezondheid, de burgemeesters en mijzelf steeds performanter en beter, evenals de bronopsporing en het contactonderzoek door Zorg en Gezondheid. Door die goede samenwerking is alles in gereedheid om volgende opstoten en outbreaks echt fijnmazig aan te pakken, zodat strenge algemene maatregelen voortaan kunnen worden vermeden sluit de Antwerpse Gouverneur af.