Straatvinken lanceert eerste Week van de Straat. Al 93 gemeenten doen mee met verkeerstelling

Vanaf vandaag 22 april kunnen burgers zich inschrijven om op donderdag 20 mei tussen 17 en 18 uur in hun straat het verkeer te tellen. De jaarlijkse verkeerstelling maakt voor het eerst deel uit van de ‘Week van de Straat’. Meten en inspireren is de opzet van deze week van acties voor meer leefbare straten. ‘Met meer dan 4.000 deelnemers in heel Vlaanderen zette Straatvinken in 2020, in een erg moeilijke coronaperiode, een straffe prestatie neer. Een duidelijk signaal van de deelnemers dat de leefbaarheid van onze straten meer aandacht verdient’, zegt professor Thomas Vanoutrive (UAntwerpen). Al 93 Vlaamse gemeenten zegden hun medewerking toe.

Het burgeronderzoek Straatvinken is een initiatief van de UAntwerpen, HIVA – KU Leuven en de Ringland Academie. Het vindt dit jaar voor de vierde keer plaats en loopt nog door tot 2030. Burgers vinken een uur lang in hun straat elke passerende voetganger, fietsers, tram, bus, auto en bestel- en vrachtwagen af. De deelnemers worden ook uitgenodigd om via de leefbaarheidsbevraging straat-O-sfeer verhalen over hun straat te delen en de leefbaarheid ervan te beoordelen.

In 2020 namen in heel Vlaanderen meer dan 4.000 burgers deel aan de verkeerstelling. Bewoners van 1.690 straten in 273 Vlaamse gemeenten deelden maar liefst 3.167 verhalen over de leefbaarheid van hun straat. Ondanks de lockdownmaatregelen kreeg Straatvinken daarmee vier keer meer verhalen binnen dan bij de voorgaande editie.

Al 93 steden en gemeenten doen actief mee

De lokale overheden kunnen strategische tellocaties in kaart brengen en met het communicatiepakket van Straatvinken hun inwoners oproepen om mee te tellen. De telresultaten bieden waardevol materiaal voor hun mobiliteitsbeleid. Al 93 gemeenten en districten hebben hun medewerking toegezegd.

Nieuw dit jaar: Week van de Straat

Straatvinken is dit jaar maar een van de evenementen van de Week van de Straat, die voor het eerst georganiseerd wordt. Een overzicht van alle evenementen, waaraan iedereen kan deelnemen:

• Straatvinken op donderdag 20 mei van 17 tot 18 uur
Duizenden burgers in heel Vlaanderen vinken een uur lang het verkeer af in hun straat. Ze tellen elke passerende voetganger, fietser, auto, bus, vrachtwagen enz. De Universiteit Antwerpen zorgt voor een haarfijne analyse van alle resultaten. Lees meer bij Straatvinken.

• Straat-O-sfeer vanaf zondag 23 mei
Via deze bevraging vertellen burgers aan de hand van een verhaal en de beoordeling van 20 leefbaarheidsparameters hoe ze zich voelen in hun straat. Wetenschappers van HIVA – KU Leuven en Voices That Count zorgen ervoor dat alle resultaten eenvoudig te raadplegen zijn op een online platform en geven een fijnmazig beeld van wat er leeft in onze straten en buurten. Lees meer bij straat-O-sfeer.

• Octopusscholen tellen ook mee
Voor de eerste keer gaan ook leerlingen en leerkrachten bij de start of het einde van de schooldag het verkeer tellen in hun schoolomgeving. Dat gebeurt in samenwerking met Octopusplan, de organisatie die pleit voor duurzaam woon-schoolverkeer en kindvriendelijke schoolomgevingen en -routes. Lees meer bij Octopusplan.

• Dinsdag 18 mei: Congres Publieke Ruimte
Topexperts en trendsetters schetsen concrete en haalbare maatregelen waar onze publieke ruimte nood aan heeft. Lees meer bij Infopunt Publieke Ruimte.

• Donderdag 20 mei: Congres over de 15 minutenstad
Iedereen zou binnen 15 minuten stappen op fietsen alle dagelijkse voorzieningen moeten kunnen vinden. Lees meer bij de Vereniging voor Ruimte en Planning.

Jaarlijkse opvolging modal shift

Om wetenschappelijke analyses te maken over trends in de mobiliteit is het belangrijk dat er continuïteit is in de data, ook tijdens aparte jaren zoals we die nu beleven. ‘We zijn erg benieuwd of de coronacrisis een blijvende impact heeft op het verkeer in de straten in Vlaanderen. Daarom is deze telling opnieuw zo belangrijk’, zegt mobiliteitsdeskundige Thomas Vanoutrive, die Straatvinken ondersteunt vanuit de UAntwerpen. ‘Door de volgehouden inspanningen van duizenden burgerwetenschappers hopen we na deze vierde editie de eerste conclusies te kunnen trekken over de langetermijntrends in de noodzakelijke shift naar duurzaam verkeer en de beleving van de straat.’

De Vlaamse regering schuift in haar regeerakkoord 2019-2024 ambitieuze doelstellingen naar voren voor de modal split, de verdeling van de gebruikte vervoermiddelen. Voor heel Vlaanderen is het streefcijfer 40% duurzame vervoermiddelen: te voet, met de fiets of het openbaar vervoer. In de grootstedelijke vervoerregio’s (Antwerpen, Gent en de Vlaamse Rand rond Brussel) ligt die ambitie op 50%. Door jaarlijks het verkeer te tellen kunnen burgers nagaan of het verkeer in onze straten daadwerkelijk evolueert naar een duurzame modal split.

Uit de straat-O-sfeer-bevraging van voorgaande edities bleken de Vlaamse straten relatief hoog te scoren voor de bereikbaarheid van voorzieningen, het sociaal contact met buren en de oversteekbaarheid van de straat. De laagste scores waren er voor de parameters die belangrijk zijn voor kwetsbare groepen zoals kinderen en ouderen. In de meeste straten kunnen kinderen niet veilig op straat spelen, en zijn er onvoldoende rustplaatsen of plekken met schaduw of beschutting. Lees hier meer over de resultaten van de vorige drie edities.

Praktisch

Via www.straatvinken.be kunnen deelnemers zich vanaf vandaag 22 april inschrijven. De telling vindt plaats op donderdag 20 mei van 17 tot 18 uur. Deelnemers kunnen gebruikmaken van het papieren telformulier of de online teltool, die vanaf vandaag te vinden is op www.straatvinken.be.