Kerstbomen zijn niet alleen katholieke symbolen en wel om deze redenen
KONTICH – Momenteel zetten heel wat mensen een kerstboom. Velen denken dat dit te maken heeft met de herdenking van de geboorte van Christus maar dat is maar gedeeltelijk waar. Wij gingen op zoek naar het hele verhaal en reden ook naar Tuincentrum Van Uytsel waar we aan David Van Uytsel vroegen of mensen nog vaak een echte kerstboom plaatsen.
Kerkfilosoof Henk-Jan Wieringer: ‘In de vroege Middeleeuwen versierden mensen hun huizen met groene takken en rode appeltjes, die refereerden naar Adam en Eva. Lang daarvoor was het al een Germaans gebruik. Het was het symbool van de vruchtbaarheid, van een nieuw begin. Mensen plaatsen bomen rond 21 december – de kortste dag van het jaar – om het lichtfeest te vieren en het begin van een nieuw jaar. Pas veel later, in de negentiende eeuw, werd het gebruik overgenomen door rijke Europeanen. Dat waren geen katholieken vermits de kerk een absoluut verbod voor het plaatsen van kerstbomen had uitgevaardigd. Het was in hun ogen een Germaanse, dus ook Heidense, traditie. Pas na de tweede wereldoorlog versierde men – vooral in Duitsland – etalages met kerstbomen en hapjes. Hierop lapten ook andere landen, zoals België, de regels van de Kerk aan hun laars. Hierop besloot de Heilige Stoel zich neer te leggen bij het verzet en maakte ze van de gelegenheid gebruik om de kerstboom te verbinden aan het Kerstfeest, de geboorte van Christus.’
Om te weten of mensen nu nog veel kerstbomen plaatsen rijden we naar de Pierstraat in Kontich. Niettegenstaande tuincentrum Van Uytsel pas om negen uur opent is het op dat uur al behoorlijk druk. Zaakvoerder David Van Uytsel (zie foto): ‘Vorig weekend hebben we hier 800 kerstbomen verkocht. Tijdens de week gaan er een 100-tal per dag de deur uit. Wanneer we midden volgende week de balans opmaken dan komen we ongeveer aan 4 700 verkochte bomen, waarvan 2 700 echte. Veel mensen hebben thuis een namaakboom liggen en kopen er alleen maar een echte wanneer het Kerstfeest bij hen wordt gevierd.’ Kerstbomen dienen ook te worden onderhouden. ‘Ze hebben een stevige voet nodig, zeker de Nordmann-bomen. Langs de zijkant moet je een stuk van de schors doen, zoals bij snijbonen, om de boom langer goed te houden. Normaal gaat zo’n Nordmann twee tot drie weken mee. Vaak heeft het ermee te maken of hij al dan niet dicht bij de verwarming staat. Chauffage en een kerstboom: dat gaat niet samen.’ Van Uytsel laat zijn bomen uit Denemarken komen. ‘Een Belgische vrouw, die ginds is gaan wonen, kiest ze voor ons uit in de havenstad Kölding, in het Zuiden van het land, waar tien kwekers samenwerken.’
Bij Van Uytsel heb je een enorme diversiteit aan bomen. ‘Voor een topper van 2m30 betaal je 75 euro. De grotere exemplaren (tot 2m80) zijn minder vol en kosten maar 59 euro maar we hebben ook al bomen vanaf 35 euro. Nu, wij proberen ons te onderscheiden van andere zaken door kwaliteit te leveren. Vandaar dat we ook cliënteel aantrekken dat wat dieper in de geldbeugel wil duiken. Gemiddeld geeft een klant – versiering inbegrepen – toch 250 euro uit per aankoop maar dat kan oplopen tot 2 000 euro. Dan hebben we het wel over bomen die in winkels, cafés of restaurants worden geplaatst.’ Allemaal goed en wel maar bij het uitdoen van een kerstboom sterft toch een stukje natuur. ‘Dat klopt niet. Wanneer een boom is uitgekapt dan houdt men op die plaats nog gedurende twee jaar koolstofdioxide in de grond. In Denemarken zegt een wet dat je per boom die verdwijnt er een andere moet plaatsen. Zo blijft het volledige bomenpakket intact.’ (EM)