Luc Van Grieken (VB Mortsel): ‘Tom wordt in 2024 schepen in Schoten’

MORTSEL – In onze reeks gesprekken met politieke anciens trokken we in Mortsel niet naar het oudste gemeenteraadslid, – dat is Jan Blommaert van N-VA, die later wel aan bod komt, – maar naar Luc Van Grieken. De politieke actualiteit, waarin zijn zoon Tom momenteel een hoofdrol speelt, leek ons een ideale gelegenheid.

Onze openingsvraag ging dan ook over de onderhandelingen tussen N-VA en Vlaams Belang die door Bart De Wever worden geleid. ‘Volgens mij zijn dat schijnmaneuvers he’, zegt Van Grieken. ‘Let op, ik volg de politieke actualiteit zoals iedereen. Vanop afstand dus. Denk nu niet dat ik elke avond met Tom aan de telefoon hang. Eigenlijk ben ik een politieke leek. Ik ben erin gerold omdat men hier in Mortsel een Van Grieken op de lijst wilde. Mijn voorwaarde was dat ik op een niet verkiesbare plaats zou staan. Ik kreeg de zestiende plek en werd prompt verkozen. Ik geef toe dat ik niet echt vertrouwd ben met de plaatselijke politiek. Ik ben trouwens ook niet van plan om mijn legislatuur uit te doen. Ik verhuis naar Schoten. Tom trouwt in september voor de wet en volgend jaar voor de kerk en als er nadien kindjes komen denk ik dat ik als vader het best in zijn buurt ben.’

Nochtans woont hij al 23 jaar in Mortsel. ‘Ik ben afkomstig van Herentals en heb nadien lang in Brussel en later in Antwerpen gewerkt. Ik kwam eigenlijk alleen naar huis om te slapen.’ We hebben het ook even over de federale toestand. ‘Het is niet onmogelijk dat we daar afstevenen op nieuwe verkiezingen. We mogen er niet van uitgaan dat we dan nog meer gaan winnen. De kiezer is onvoorspelbaar. In mei hadden we rekening gehouden met winst, maar niet met dergelijke monsterscore, met dank aan de N-VA, die uit de regering is gestapt en dan moest oppositie voeren tegen het beleid dat ze voordien nog mee hadden verdedigd. Het begon met het Marrakechpact – dat in eerste instantie wel degelijk door Theo Francken mee was onderhandeld – en eindigde met de vaudeville rond het rekeningrijden van Ben Weyts.’

Luc Van Grieken was hoofd van de dienst terrorisme en openbare orde bij de rijkswacht en later de federale politie, waarbij hij zich toelegde op informatie naar moslimextremisten. ‘Ik heb meer thee gedronken met islamieten dan koffies met Vlamingen. Ik ging ook naar bijeenkomsten van fanatici om te weten wat er bij hen leefde. Ik heb verschillende rapporten opgemaakt van Tom toen hij actief was bij de Nationalistische Studentenvereniging (NSV). Tijdens mijn actieve loopbaan heb ik me nooit geprofileerd als Vlaams Belanger. Ik had ook geen lidkaart. Ik ben pas toegetreden na mijn pensionering.’ Luc wist trouwens niet waar zijn zoon mee bezig was. ‘Ik kreeg telefoon. Aan het Sint-Jan Berchmanscollege stond een zestienjarige pamfletten uit te delen. ‘Moet je me daarom storen’, vroeg ik. ‘Jamaar. Het is je zoon’. Even later richtte hij het Nationalistisch JongStudentenVerbond opnieuw op. Ik weet dat hij mij eens informatie had gevraagd over de Vlaamse Beweging omdat hij daar op school een spreekbeurt ging over geven maar voor de rest was ik er mij niet van bewust waarmee hij zich in zijn vrije tijd bezighield. Tom heeft me één enkele keer om raad gevraagd: toen hij als 27-jarige werd voorgedragen om partijvoorzitter te worden. Ik heb hem aangeraden om het risico te nemen. Zoiets vraagt men je geen twee keer. Zijn eerste taak was om 70 mensen te ontslaan bij gebrek aan financiële middelen. Begin er maar aan hoor. Hij heeft werkelijk de partij moeten heropbouwen en uiteraard had hij ervaring als studentenleider en praeses maar dit is toch nog net iets anders.’

‘STATIELEI GAAT CARNOTSTRAAT EN BREDABAAN ACHTERNA’

Langzaam bouwde Tom Van Grieken zijn politieke carrière uit. ‘Het was Filip Dewinter die hem lanceerde maar uiteindelijk werd Gerolf Annemans zijn politieke vader. Tom werd op 25 maart 2012 jongerenvoorzitter onder Bruno Valkeniers met de slogan ‘De winter is voorbij.’ Een teken aan de wand. In 2013 verzamelde hij de Europese extreemrechtse politieke jongerenafdelingen en werd hij in Wenen tot algemeen voorzitter verkozen. In juni 2014 werd hij volksvertegenwoordiger in het Vlaams Parlement en in oktober nationaal voorzitter. Hij zei meteen: ’Ik ben nu voorzitter en ik ga nu zeggen hoe het moet’ En kijk, vijf jaar later heeft dat gerendeerd. De partij is drastisch verjongd. Of het beleid softer is dan vroeger? Wat is het verschil tussen ‘Eigen volk eerst’ en ‘Eerst onze mensen’? De verpakking wellicht. Men noemt Dewinter een extremist, nadien werd Dries Van Langenhove dat. Misschien is Tom wel de volgende?’

Toch geven zelfs politieke tegenstanders – zei het schoorvoetend – toe dat het beeld dat het Vlaams Belang oproept anders is geworden. ‘Vroeger kreeg de partij geen media-aandacht en moest men wel in slogantaal spreken. Dat heeft lange tijd zijn vruchten afgeworpen. Dewinter werd altijd in het defensief gedrukt. En wanneer je je dan weert kom je dreigend over. Tom is van een andere generatie. Die heeft in de klas gezeten met moslims. Tijdens verjaardagsfeestjes liepen er bij ons anders gekleurde kinderen en ook moslims rond. Dan kijk je op een heel andere manier tegen de wereld aan.’

Keren we toch even terug naar Mortsel. ‘Daar is de situatie niet evident. N-VA zit in de meerderheid en dat andere grote bastion, Groen, vormt met ons en CD&V de oppositie. Niet makkelijk. Je kan met zoveel voorstellen afkomen als je wil, ze worden toch niet aanvaard. Soms trekt de meerderheid zich dan even terug, wijzigen ze wat punten en komma’s en komen er dan mee af, alsof het hun idee is. Op gemeentelijk vlak kan je als bewindsploeg weinig misdoen. Ik ken weinig gemeenten waar de burgemeester bij de volgende verkiezingen wordt afgestraft. Ik laat me in met dingen die me ook beroepshalve bezig hielden: de veiligheid, de verstedelijking, de vreemdelingenproblematiek. Ik ga me echt niet druk maken over een losliggende straatsteen.’

Luc Van Grieken heeft Mortsel zien evolueren. ‘Ik kwam altijd met de tram naar huis van mijn werk. Allochtonen stapten eerst massaal af aan de Statiestraat, dan aan de Fruithoflaan, dan aan Gevaert. Mortsel kreeg af te rekenen met de problemen van de grootstad. En mensen voelen zich bang. Jij en ik, wij zijn het gewoon om tussen de vreemdelingen rond te lopen maar oude mensen blijven binnen. Ik heb de Carnotstraat –waar ik woonde – zien verloederen, de Bredabaan, noem maar op en nu is de beurt aan de Statielei. Ook op het vlak van criminaliteit. Ik woon op de Statielei en bij ons werd drie keer op vijf maanden tijd ingebroken. Er is maar één middel tegen: massaal camera’s plaatsen. Meer politie zegt men, maar dat kan niet. Die kunnen niet overal tegelijk zijn en bovendien is dat onbetaalbaar. Wie niks te verbergen heeft kan toch geen probleem hebben met camera’s”? Tijdens één van de eerstvolgende gemeenteraden ga ik dat nog eens aankaarten.’

‘PALJAS WAS EEN GODSGESCHENK’

Terug naar de verkiezingen van oktober en de populariteit van Tom Van Grieken bij de jongeren. ‘Ik volg hem op facebook en dan zie je wie hem steunt. Daar zijn inderdaad een boel jonge mensen bij. Hij ging tijdens de verkiezingen onder meer spreken in Lokeren. Een bomvolle dancing, men moest daar de doorgang vrijmaken terwijl ze zijn naam scandeerden. Vandaar ging het naar Sint-Niklaas. Zelfde verhaal, waarbij zelfs de politie ter plaatse kwam om een oogje in het zeil te houden. Je zou voor minder zelfvertrouwen krijgen, want geloof me, in het begin van zijn politieke loopbaan voelde hij zich wat onzeker.’

‘Hij wil het cordon doorbreken. Het is moeilijk om voorspellingen te maken. Kiezers zijn niet meer honkvast. Tijdens de vorige campagne heeft Tom een perfect parcours gereden. Nadat ze uit de regering waren gestapt kregen de N-VA-ers alle uitspraken die ze deden als een boemerang terug in hun gezicht. En weet je wat ons uiteindelijk nog honderden extra stemmen heeft opgeleverd? De uitspraak van De Wever op de Mechelse Grote Markt tijdens het VTM-voorzittersdebat toen hij mijn zoon een paljas noemde. Eerst was Tom zelf even aangedaan omdat hij had gereageerd maar het duurde niet lang vooraleer Facebook en Twitter roodgloeiend stonden. Op een ogenblik dat kiezers die nog geen beslissing hadden genomen voor wie ze de dag daarop zouden stemmen en voor het scherm zaten, was die uitschuiver uiteindelijk een godsgeschenk voor het Vlaams Belang. Ik heb vrienden op Facebook die me aanvankelijk hadden verteld dat ze Europees voor ons zouden stemmen maar federaal en Vlaams voor de N-VA. Na dat fragment besloten ze om driemaal voor Vlaams Belang te kiezen.’

Uiteindelijk belanden we ook op het terrein van Luc Van Grieken: de grenscontroles. ‘Het is toch simpel. Wanneer ik thuis een tafel heb met vier stoelen dan kan ik toch maar drie mensen uitnodigen om te komen eten? De vierde is te veel. We hebben een selectieve immigratie nodig zoals in de Verenigde Staten of Australië. Om daarvoor te zorgen is er een gekwalificeerde migratie nodig. Ik hoor het Francken nog zeggen: ‘Het zijn allemaal dokters en ingenieurs die naar hier komen’ maar dat bleek boerenbedrog. 41 jaar geleden al legde het Vlaams Blok de vinger op de wonde maar alles wat zij zegden of voorstelden werd automatisch weggestemd. Versta me niet verkeerd: er moet altijd plaats zijn voor oorlogsvluchtelingen maar deze open grenzenpolitiek werkt niet. In de jaren ‘60 heeft men gastarbeiders naar hier gehaald en men dacht dat die nadien zouden terug keren maar het omgekeerde gebeurde: ze lieten hun ganse familie overkomen.‘

‘Overal werd een te laks beleid gevoerd. Ga vandaag naar Casablanca of Istanbul: dat zijn moderne steden, maar hier is de tijd 40 jaar blijven stilstaan, neem de Stuivenbergwijk bijvoorbeeld. Is dat een racistisch standpunt? Neen. Het Vlaams Belang is er voor iedereen: blank, zwart, moslim, noem maar op. Mensen die werken, belastingen betalen, onze taal spreken, zich aanpassen aan onze wetten en cultuur zijn van ons. Maar we moeten oppassen voor de toenemende islamisering. Ik heb het beroepshalve genoeg meegemaakt: in bepaalde middens primeert de Koran op onze wetgeving. En dan heb je nog de Jihad. De haat wordt niet alleen gepredikt door mannen met baarden in een lang kleed maar ook door mensen in een deftig kostuum. Niet in de moskeeën maar in achterkamertjes. In Engeland heb je al religieuze rechtbanken waar recht wordt gesproken volgens de sharia. Bij ons loopt het zo’n vaart nog niet omdat Marokkanen, Turken en Pakistanen niet door één deur kunnen maar stel dat dit wel lukt en ze geraken als meerderheid verkozen in het parlement. Dan kunnen ze wetten uitvaardigen die een hoofddoek verplichten bijvoorbeeld of nog erger. Ik zal het wellicht niet meer meemaken maar het gebeurt als we niet uitkijken.’

Nog één korte slotvraag. Wat doet Tom Van Grieken binnen pakweg vijf-zes jaar.‘ Dan is hij mogelijks schepen in Schoten. De burgemeesterszetel mag gaan naar diegene die zo moedig is geweest om het cordon te doorbreken.’ (EM)