Maak kennis met kunstenaar-fotograaf Wim De Schamphelaere in Huis Hellemans in Edegem
EDEGEM – De Antwerpse kunstenaar-fotograaf Wim De Schamphelaere (°1963) reist naar plekken waar kleurrijke gemeenschappen hun eigen leven leiden, zoals Mali, Madagaskar, Ghana, Ethiopië, Cuba en onbekende Afrikaanse eilandjes als Sao Tomé en Principe. Hij bezoekt de dorpen en steden en legt aan de mensen uit wat hij wil: een groot portret van de gemeenschap maken. Hij brengt fotovoorbeelden van andere dorpen mee en geeft fotoapparaten aan de jeugd om hen zelf te laten fotograferen. Zo komt hij langzaam tot het complexe, maar heldere ‘eindbeeld’ dat hij wil creëren.
De Schamphelaerewerkte aanvankelijk als ingenieur biochemie. Later richtte hij zijn eigen bedrijf voor digitaal drukwerk op. Na een burn-out nam hij de radicale en onzekere beslissing zijn verzekerde broodwinning vaarwel te zeggen en, hoewel hij nog nooit een fototoestel had vastgehad, naar Afrika te trekken om er de inwoners van dat continent te gaan fotograferen. En met resultaat: zelden is er een fotograaf geweest die haar inwoners met zo’n waardigheid en trots in beeld heeft weten vast te leggen
De fotograaf gaat ook regelmatig terug naar de dorpen, vaak zonder camera. Zo ontstaat een sociaal proces. Uiteindelijk beslist het dorpshoofd of het project kan doorgaan of niet. Soms lukt het, soms niet. Pas dan gebruikt Wim De Schamphelaere zijn camera als penseel. Hij maakt indringende portretten van de mensen in de gemeenschap. Daarbij registreert hij zowel schoonheid als betrokkenheid en engagement. De mensen liegen niet, je ziet wat en wie ze zijn. En uiteindelijk verbindt de fotograaf tientallen of honderden foto’s digitaal naast en met elkaar tot één grote, prachtige compositie.
De Schamphelaere: ‘Foto’s nemen is een verschrikkelijke term. Het gaat voor mij om beelden die de mensen me géven. En dat na een lang en intens communicatieproces, waar vele werelden elkaar ontmoeten en zich na enig aftasten willen blootgeven.’ Wim De Schamphelaere creëert een perfect tweedimensionaal beeld, maar met nog veel meer dimensies aan emoties, wederzijds respect, kleur en licht, gemeenschap en individu, mannen en vrouwen, volwassenen en kinderen, dorpen en steden, woestijn en brousse. Kijken naar een compositie van Wim De Schamphelaere is traag door de lens zien, de wereld van de ander ontdekken en wijzer worden.
De foto’s van De Schamphelaere reflecteren over de kennis van de diverse culturele, sociale en politieke functies van de documentaire fotografie, inclusief de persfotografie. Hij maakt overwegend beelden van een gehele bevolkingsgroep, een dorp of stam. Het neemt enige tijd, soms weken, in beslag alvorens hij het respect van de modellen kan winnen. Soms loopt het avontuur ook bijna onmiddellijk af, wanneer hij nog maar in de buurt komt van sommige bijzonder afgelegen bevolkingsgroepen. De Schamphelaere spreekt geen enkele taal die in Afrika wordt gehanteerd, uitsluitend Frans en Engels, maar daar kom je bij de Bosjesmannen en in sommige desolate streken niet ver mee. Hij ziet dit als een voordeel omdat de bewoners via zijn gebarentaal ervan overtuigd raken dat hij niet enkel een vreemd Europees exemplaar is, maar ook dat hij werkelijk overtuigd is van zijn zaak en daar aardig wat moeite voor onderneemt.
Wim De Schamphelaere stelt tentoon van 24 augustus tot 15 september in Huis Hellemans in de Strijdersstraat in Edegem. Je kan er gratis naartoe op zaterdag en zondag van 10 tot 12u30 en van 14 tot 17 uur, op woensdag en vrijdag van 14 tot 17 uur en tijdens de jaarmarktfeesten op 31 augustus en 1 september van 10 tot 17 uur.
Wim De Schamphelaere over zijn ervaringen horen vertellen is nog een grotere belevenis. Hij is een kunstenaar met engagement. Zijn vele buitenlandse projecten tellen heel wat avontuurlijke momenten, maar leveren vooral diepmenselijke verhalen over samenlevingen op. Wim gebruikt zijn camera, zoals een schilder penseel en verf. De manier hoe zijn kunstwerken tot stand komen is op zijn minst bijzonder te noemen. Je kan hem aan het woord horen op dezelfde locatie op donderdagen5 en 12 september om 20 uur. De toegangsprijs bedraagt tien euro, bieren van de Edegemse micobrouwerij De Hoogmis, eveneens gelegen in de Strijdersstraat (of een alternatief van de Wereldwinkel), inbegrepen. Je kan inschrijven door een mail te versturen naar huis.hellemans@edegem.be, je aan te melden tijdens de openingsuren, op het gemeentehuis of via www.edegem.be/tickets. Er is slechts plaats voor vijftien deelnemers. (EM/ Foto Huis Hellemans)